- Het bezoek van koning Willem-Alexander en zijn familie aan Rotterdam is afgerond.
- De koning vroeg “even geduld” voor een onafhankelijk onderzoek naar het slavernijverleden en koningin Máxima sprak met slachtoffers van de toeslagenaffaire.
- Er waren uitgebreide veiligheidsmaatregelen genomen door de politie in samenwerking met de gemeente Rotterdam.
- Lees ook: Rotterdam organiseert duurste Koningsdag ooit: €4 miljoen voor 10-jarig jubileum Willem-Alexander, waarvan een groot deel naar beveiliging gaat
Koning Willem-Alexander heeft het bezoek aan Rotterdam voor Koningsdag afgesloten met de woorden dat alle mensen “kings and queens” zijn. Hij zei dat op het podium bij de Markthal, waar hij liet weten onder de indruk te zijn van de georganiseerde festiviteiten in Rotterdam.
“Eigenlijk wil ik de burgemeester vragen of ik het rondje nog een keer mag doen”, zei Willem-Alexander. “Dat ik vandaag samen met mijn familie mijn verjaardag en ook tien jaar koningschap met u samen in deze hele bijzondere stad mag vieren, dat heeft mij heel veel goed gedaan.”
“We komen uit moeilijke tijden en er zijn ook nog moeilijke tijden voor ons. Maar wat Rotterdam heeft laten zien, hoe je samen aan iets kunt werken, maakt niet uit waar je vandaan komt… Dan hebben we een fantastisch Nederland in de 21e eeuw. En daar ben ik nog het meest dankbaar voor wat ik gezien heb vandaag”, zei de koning.
Willem-Alexander sloot af met de woorden die hij een slachtoffer van de toeslagenaffaire had horen zeggen tijdens een gesprek op de route door Rotterdam. "Zij zei: we zijn all kings and queens", aldus de koning. "Jullie zijn all kings and queens. Ik zeg: daar heb ik niks meer aan toe te voegen, geen woorden maar daden."
Prinses Alexia was niet aanwezig bij het bezoek van de koninklijke familie voor Koningsdag in Rotterdam. Dat meldt de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD). Het heeft te maken met examens die de prinses heeft, de prinses gaat naar school en woont in Wales.
Van het Afrikaanderplein naar de Binnenrotte
De route van de koninklijke familie startte op het Rotterdamse Afrikaanderplein te voet en ging daarna onder meer per watertaxi verder langs het schip ss Rotterdam en hotel New York de Nieuwe Maas over en onder de Erasmusbrug door naar het centrum van de stad.
Het deel over het water eindigde bij de trappen voor Plein 1940 bij het oorlogsmonument De verwoeste stad, van kunstenaar Zadkine. Via de kubuswoningen liep het koninklijk gezelschap naar de Binnenrotte, het plein voor de Markthal. Daar was een verjaardagsfeest waar artiesten optraden. Zoals gebruikelijk op Koningsdag stopte het gezelschap op diverse plaatsen langs de wandelroute.
In veel steden is vanaf gisteravond al Koningsnacht gevierd. Ondanks de kou dompelden veel mensen zich onder in het feestgedruis. Sommige locaties waren zo vol dat er geen mensen meer bij konden, de gemeente Utrecht riep mensen op niet meer naar de stad te komen.
Ter gelegenheid van de 56e verjaardag van koning Willem-Alexander heeft de Rijksvoorlichtingsdienst donderdag ook een nieuwe foto van de vorst gepubliceerd.
Uitgebreide veiligheidsmaatregelen in Rotterdam en protest tegen monarchie
Het bezoek aan Rotterdam markeerde het tienjarig koningschap van Willem-Alexander. Er waren uitgebreide veiligheidsmaatregelen opgezet door de politie in samenwerking met de gemeente Rotterdam, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD).
De maatregelen, die grotendeels geheim zijn, zijn onder meer nodig na de bedreigingen aan prinses Amalia vorig jaar. Vorig jaar werd bekend dat Amalia als gevolg van bedreigingen niet meer in Amsterdam kon wonen, waar ze studeert. De troonopvolgster stond op het punt om naar de hoofdstad te verhuizen.
Het feest kost de gemeente Rotterdam 4 miljoen euro. Dat bedrag was voor meerdere organisaties zoals Republiek (voorheen het Republikeins Genootschap) en burgergroepen aanleiding om te protesteren tegen de komst van de koning naar Rotterdam en tegen de monarchie in het algemeen.
De antimonarchisten van Republiek droegen borden bij zich met onder meer de tekst 'Willem de laatste', met daarbij emoticons van zwaaiende handjes. Een ander had een bord mee met daarop een kroon en de tekst 'het symbool van ongelijkheid'
De koning kwam even naar de mensen van Republiek toe. Hij wenste hen een "prettige dag". Een echt gesprek was het niet: "We konden zelf niets zeggen, maar ja, wat kan hij doen. Hij ziet ook dat hij na tien jaar koningschap een flink dalende populariteit heeft en dat dat al jaren een trend naar beneden is. Het is sympathiek dat hij laat zien dat er voor iedereen een plek is. Het gaat me niet om Willem-Alexander persoonlijk. Ik hoop van ganser harte dat hij ook een leuke dag heeft, het is immers ook zijn verjaardag. Maar de koning heeft een rol in een sprookjesboek, niet in het wetboek."
Máxima in gesprek met slachtoffers van de toeslagenaffaire
Koningin Máxima heeft donderdag in Rotterdam met slachtoffers van de toeslagenaffaire gesproken. Zo sprak ze met Ninny Duarte Lopes, die leiding geeft aan een project dat Volhouders heet. Deze organisatie bestaat uit Rotterdammers die gedupeerd zijn door de affaire met de kinderopvangtoeslag.
Máxima gaf aan het te bewonderen dat de slachtoffers van de toeslagenaffaire zich hebben kunnen verenigen. "Zo belangrijk om elkaar te vinden. Elkaar helpen, niet alleen en eenzaam daarin zijn", aldus de koningin. De vrouwen met wie Máxima sprak, lieten ook weten blij te zijn met de hulp van het Oranjefonds, dat het project ondersteunt in 2023. "Blij om te horen, daar is het Oranjefonds voor", zei Máxima.
Het schandaal rond de kinderopvangtoeslag trof tienduizenden ouders. Zij moesten door een doorgeslagen fraudeaanpak onterecht grote geldbedragen terugbetalen. De affaire resulteerde in de val van het vorige kabinet. Veel slachtoffers wachten nog steeds op compensatie van geleden schade.
Willem-Alexander vraagt geduld voor onderzoek slavernijverleden
Koning Willem-Alexander heeft "even geduld" gevraagd zodat een onafhankelijk onderzoek kan plaatsvinden naar de rol van het koninklijk huis in de koloniale geschiedenis. Dat deed de koning tijdens zijn bezoek op Koningsdag in gesprek met enkele Rotterdammers onder wie zangeres Natascha Slagtand.
De koning gaf eind vorig jaar opdracht voor een onafhankelijk onderzoek naar de rol van het koninklijk huis in de koloniale geschiedenis. Het onderzoek neemt drie jaar in beslag en wordt uitgevoerd door de Universiteit Leiden, meldde de RVD in december.
De koning ging donderdag op het Afrikaanderplein met Slagtand en een aantal anderen in gesprek over dit onderwerp. Slagtand noemde de excuses voor het slavernijverleden die de regering eind december aanbood van "ongelofelijk belang" en een "mooie stap". Volgens haar wordt erg naar de koning gekeken op 1 juli of hij ook met excuses komt. Op die dag wordt met Keti Koti de afschaffing van de slavernij herdacht en gevierd.
De koning antwoordde dat we "niet precies" weten wat er is gebeurd. Daarom vind hij een onderzoek belangrijk. Hij vroeg geduld te hebben om het onderzoek af te wachten. "Laat het juiste onderzoek gebeuren, dan kunnen we verder."
Hij vervolgde er "geen probleem" mee te hebben dat het onderzoek gebeurt. "Aan mij kleeft niks", sprak hij, "maar wel aan de historie". De koning wil zich niet bemoeien met het onafhankelijke onderzoek. "Zeker als je jezelf laat onderzoeken, moet je daar zover mogelijk van wegblijven, om het zo objectief mogelijk te laten zijn."
Prinses Amalia trots op haar ouders
Prinses Amalia is trots op haar ouders, koning Willem-Alexander en koningin Máxima, en op hoe zij al tien jaar koning en koningin van Nederland zijn. Dat zei de oudste dochter van het koningspaar gedurende de uitzending van de NOS waarin Koningsdag centraal staat.
"Wij zijn natuurlijk ontzettend trots op onze ouders", begon Amalia. Ook blikte zij terug naar de inhuldiging van haar vader tien jaar geleden. "Ik stond daar als 9-jarige", vertelde Amalia met een lach. "Ik ben ondertussen ook ontzettend veranderd, en gegroeid in ieder geval."
De oudste van de drie prinsessen vond het "ontzettend bijzonder" om "hier zo" met haar vader te staan. Ze zei zich "echt super" te voelen op Koningsdag. "De zon straalt, de sfeer is goed, dus met mij gaat het moment echt super", aldus Amalia.
Afgelopen jaar begon Amalia aan haar studie in Amsterdam. Eigenlijk zou ze ook op kamers in de hoofdstad gaan, maar na afloop van een staatsbezoek aan Zweden in oktober maakte het koningspaar bekend dat hun dochter bedreigd wordt. Amalia woont daarom niet in Amsterdam.
Op de vraag hoe het is om weer onder de mensen te zijn, zei Amalia dat ze tijdens haar reis naar de Cariben ook onder de mensen was. "Iedereen staat hier met zo'n glimlach, ik kan eigenlijk niet vrolijker zijn."
De middelste dochter van het koningspaar, prinses Alexia, is niet aanwezig vanwege haar examens in Wales.
